ازسهمیه‌بندی بنزین تا اصلاح اقتصادی

در جریان اصلاح اقتصادی که دولت به هر دلیل آن را آغاز کرده وکاری بسیاربزرگ با عوارض مختلف و بعضا غیر قابل پیش‌بینی است داشتن روابط خارجی گسترده و دوستانه ازضروریات بدون چون چرا است. تعریف جراحی اقتصادی معنایی مشخص در دانش اقتصاد دارد و خطیربودن آن برکسی پوشیده نیست.آیا ما با این همه مسائل پیرامونی و خصوصا در شرایط تحریمی می‌خواهیم تیغ جراحی بربدن بیماری که آماده نیست بکشیم؟ اگر انواع فشارها وضرورت‌های حیات اقتصادی حاکمیت را به ضرورت این جراحی رهنمون کرده است لوازم آن باید ازپیش تامین می‌شد تا فشار اصلی متوجه مردم نباشد. فشارهایی که حداقل طی چهارسال گذشته رو به افزایشند و با سرعت به اوج خود می‌رسند. ما با این همه مشکلات جای خود داریم، کم نبوده‌اند کشورهای بزرگ و کوچک، ضعیف و قوی که با انتخاب زمان نادرست یک اقدام، افتضاحات بزرگ به بارآورده‌اند. اگر هیچ دلیلی وجود نداشت و هیچ ضرورت عینی برای اصلاح موقعیت کشوردرمناسبات جهانی نبود همین جراحی اقتصادی تغییر در بسیاری از سیاست‌ها خصوصا در روابط بین‌الملل را الزامی می‌کند.مگرآقایان اصولگرا نبودند که برنوع و زمان و شرایط سهمیه‌بندی بنزین توسط دولت آقای روحانی حمله همه‌جانبه می‌کردند؟ اکنون چرا اقدامی بزرگ‌تر و پردامنه‌تر را درشرایطی واقعا نامناسب وزمانی پرابهام انتخاب کرده‌اند؟ بعید نیست طرف امریکایی به عوارض منفی اصلاح اقتصادی طمع کند و درمذاکرات مواضعی انعطاف‌ناپذیرتر ازگذشته بگیرد.باید به این نکته توجه داشت که رهاشدن قیمت‌ها باسهمیه‌بندی بنزین تفاوت بسیار دارد. افزایش قیمت بنزین فورا ودر سراسرکشور به صورتی کاملا مشخص خود را نشان می‌داد وبرای همین هم واکنش سریع اجتماعی به همراه داشت ولی اصلاح اقتصادی تصویری روشن برای مردم کوچه و بازار ندارد و هنوزخیلی‌ها نمی‌دانند که دقیقا قراراست چه اتفاقی درعرصه معیشت‌ها رخ دهد.

ولی به زودی ابعاد ماجرا مشخص خواهد شد و آن زمان است که واکنش اجتماعی آن خود را نشان می‌دهد.پیداست که دولت برای انجام طرح مذکور حساب ویژه‌ای روی یارانه مستقیم کمک معیشتی وهمچنین تبلیغات صداوسیما بازکرده، امیدوار است که از این طریق بازتاب‌های منفی موضوع را کاهش دهد ولی بعید است که به زودی با یک جمع وتفریق ساده هرشهروندی دخل وخرج خود را بدتراز گذشته نبیند وبرخوردی ناصادقانه را احساس نکند.لذا بهتر ازتکیه صرف برافزایش یارانه‌های مستقیم وتبلیغات پرحجم و یک‌سویه که احتمالا نتایج عکس می‌دهد، کم کردن سرعت طرح، تمهید قدرت اقتصادی دولت ازطریق امضاء برجام و ارایه بحث‌های کارشناسانه وجدی ازسوی مخالفان وموافقان برنامه مذکور در صدا و سیماست. هرچند این بحث‌های جدی درحضورمردم بایدحداقل ازهفته‌ها پیش آغاز و ذهنیت جامعه آماده می‌شد ولی بگذارید اقتصاددانان مخالف درتلویزیون حاضرشوند و عدد و رقم بدهند وموافقان ومجریان اگردلایل متقن دارند ارایه ومردم را توجیه کنند.ازاین طریق معایب ومحاسن این کار بزرگ مشخص می‌شود ودولت می‌تواند ازمجموع نظرات کارشناسی استفاده کند ومسوولان با چشمانی بازطرح را پیش ببرندوازهمه مهم‌ترمردم به‌جای اینکه درخیابان دردخویش را بازگویند سخن خود را ازطریق نخبگان درسیما بازتاب یافته ببینند.متاسفانه برای کاری به این بزرگی که با نان شب مردم ارتباط مستقیم داردنشانه‌های روشنی از استواری و اتقان وهماهنگی‌های قبلی دیده نمی‌شود ولابد اگر جایی کم بیاورند بناست با بیل وکلنگ رفع ورجوع شود، چنانچه گفته شده است همیشه باید همه‌چیزمان به همه‌چیزمان بیاید! آیا این یک نقصان بزرگ نیست که انواع شبکه‌های ماهواره‌ای پیرامون این طرح به بحث وبررسی بپردازند ولی صدا وسیما صرفا به تمجید از آن بپردازد و از هم‌اکنون موفقیت آن را اعلام کند !؟ آیا همین برخوردهای سطحی نیست که زمینه را برای تحریک کردن مردم ازسوی رسانه‌های تشنج‌طلب آماده می‌کند؟ قطعا مردم ما به عنوان صاحبان اصلی کشور به آرامش وثبات واصلاح امور بیش ازهرکس دیگری متعهد هستند. باید ازاین تعهد ومسوولیت‌شناسی استقبال کرد واعتراض‌شان را شنید. از سال‌ها پیش باید زمینه برای هرتجمع قانونی فراهم و به امری عادی و موثر تبدیل می‌شد.مگریک طرح اقتصادی، یا محدودیت اجتماعی جزو مقدسات هستند که نشود به آنها انتقاد یا اعتراض کرد؟ مگرگرانی تنها در کشورما مورد اعتراض مردم است که این همه حساسش می‌کنند؟ مواجهه صادقانه، محترمانه وکرامتمند با مردم مستقلا بسیاری از مشکلات ونابسامانی‌ها ومفسده‌ها را برطرف خواهدکردو برخلاف برخی تصورات عجیب اتفاقا با این حضورمنطقی وقانونی آبرو وعزت برای کشورفراهم می‌شود.