محمد رهبری/ با اعلام نتایج ۳ انتخابات ریاست‌جمهوری، شوراهای شهر و روستا و میان‌دوره‌ای مجلس در تهران و دیگر استان‌ها، حالا می‌توان تحلیل بهتری از وضعیت نیروهای سیاسی در کشور داشت. نتایج این انتخابات چه در سطحی ملی و چه در سطح استانی و محلی حاکی از آن است که اصلاح‌طلبان سرمایه اجتماعی خود را به میزان قابل توجهی از دست داده‌اند. کمتر بودن رای عبدالناصر همتی از آرای باطله و رای به شدت پایین نامزدهای اصلاح‌طلب در شورای شهر تهران به خوبی موید همین موضوع است.
اما اگر نگاه عمیق‌تری به نتایج انتخاباتی، خصوصا انتخابات شوراهای شهر و روستا در تهران و سایر شهرهای دیگر بیندازیم، به نتایجی جدیدتر نیز می‌توان رسید. در حالی که تعداد آرای ابراهیم رییسی در انتخابات ریاست‌جمهوری بیش از ۲ میلیون افزایش یافته، اما این الگو در مورد سایر نامزدهای مورد حمایت اصولگرایان دیده نمی‌شود و آرای آنها در انتخابات شوراهای شهر و روستا کاهش یافته است.
رای ۴ درصدی به لیست «۴ درصدی‌ها»
پیروزی کامل لیست مورد حمایت محمدباقر قالیباف در انتخابات شورای شهر تهران ابتدا این تصور را ایجاد می‌کند که شهردار سابق تهران هنوز محبوب مردم این شهر است. او که از مردم خواسته بود تا با رای به این لیست، تهران را «به روزهای خوش گذشته» بازگردانند، حالا می‌تواند در تعیین شهردار جدید تهران نقش ایفا کند. اما وقتی به نتایج آرای این انتخابات نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که لیست مورد حمایت او تنها مورد تایید و حمایت ۴ درصد از واجدان شرایط رای دادن قرار گرفته و از مجموع ۷ میلیون نفر واجد شرایط رای دادن در تهران، هر یک از نامزدهای منتخب انتخابات شورای شهر تهران به‌طور میانگین ۲۷۵ هزار رای آورده است. احتمالا به یاد داریم انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم و کارزار تبلیغاتی قالیباف را که با طرح شعارهایی، مدعی بود تنها ۴ درصد جامعه موافق تداوم دولت روحانی و در مقابل ۹۶ درصد با او همراهند!
نکته جالب توجه دیگر در آرای اصولگرایان آن است که آرای آنها به‌طور میانگین حدود ۱۵۰ هزار رای کاهش یافته و مطابق با آمار رسمی، آرای مهدی چمران نیز در این انتخابات نزدیک به ۱۷۵ هزار رای نسبت به انتخابات دوره پنجم شورای شهر که همزمان با انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم در سال ۹۶ برگزار شد، کاهش یافته است.
مشابه همین اتفاق در انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس نیز رخ داده و تعداد آرای نامزد مورد حمایت اصولگرایان در این انتخابات در قیاس با میانگین آرای نامزدهای اصولگرایان در انتخابات مجلس یازدهم که اسفندماه ۹۸ برگزار شد، تقریبا نصف شده است. این یافته‌ها نشان می‌دهد که نه‌تنها نامزدهای اصولگرایان در تهران با رایی حداقلی وارد شورای شهر شده‌اند، بلکه در انتخاباتی که مجلس اصولگرای یازدهم مسوولیت نظارت و بررسی صلاحیت داوطلبان را برعهده داشت و بنا بر اعلام سخنگوی جبهه اصلاحات ایران حدود ۲۰ نیروی کیفی این جریان سیاسی ردصلاحیت شدند، اصولگرایان باز هم با کاهش آرا مواجه شده در شرایطی که مردم به کنشگری انتخاباتی اصلاح‌طلبان بی‌توجه بودند، در یک کلام از مقبولیت اصولگرایان نیز همچون اصلاح‌طلبان کاسته شده است.
کاهش اقبال مردم به اصولگرایان در دیگر استان‌ها
بررسی نتایج انتخابات شورای شهر در سایر شهرهای دیگر تفاوت چندانی با تهران ندارد. در بسیاری از این شهرها، آرای باطله بیشترین تکرار را داشته، میزان مشارکت کاهش یافته و میزان آرای اصولگرایان نیز کمتر از سال ۱۳۹۶ شده که نمونه‌هایی از آن در ادامه قابل مشاهده است:
رای فریدون بابایی، نامزد اصولگرای شورای شهر تبریز از ۵۹ هزار رای در سال ۱۳۹۶ به ۲۰ هزار رای در سال ۱۴۰۰ رسیده و با همین تعداد رای وارد شورای شهر تبریز شده است.
رای مریم قهرمانی، نامزد اصولگرای شورای شهر کرج از ۳۹ هزار رای در سال ۱۳۹۶ به ۹ هزار رای در سال ۱۴۰۰ رسیده و با همین تعداد رای وارد شورای شهر کرج شده است.
رای غلامحسین صاحبی، نامزد اصولگرای شورای شهر مشهد از ۱۶۳ هزار رای در سال ۱۳۹۶ به ۱۰۳ هزار رای در سال ۱۴۰۰ رسیده و با همین تعداد رای وارد شورای شهر مشهد شده است.
رای سید امیرحسین علوی، نامزد اصولگرای شورای شهر رشت از ۲۴ هزار رای در سال ۱۳۹۶ به ۹ هزار رای در سال ۱۴۰۰ رسیده و با همین تعداد رای وارد شورای شهر رشت شده است.
کاهش رای نامزدهای اصولگرای شورای شهر در مناطق مختلف کشورمان حاکی از آن است که اقبال به اصولگرایان در انتخاباتی که رقیب‌شان مورد توجه مردم نبوده و بسیاری از نامزدهای اصلاح‌طلب هم ردصلاحیت شده بودند، باز هم کاهش یافته است. علاوه بر این، مقبولیت منتخبان شورای شهر نیز به نسبت ۴ سال گذشته به شدت کاهش یافته است. مقایسه میزان آرای نفرات اول در انتخابات شورای شهر در سال ۱۳۹۶ و سال ۱۴۰۰ به خوبی گویای همین امر است.
این یافته‌ها نشان می‌دهد که با وجود افزایش آرای ابراهیم رییسی، نامزد مورد حمایت اصولگرایان در انتخابات ریاست‌جمهوری، آرای بسیاری از نامزدهای اصولگرا در انتخابات شورای شهر در سراسر کشور کاهش یافته است. افزایش آرای باطله در انتخابات این شهرها و کاهش آرای نفر اول انتخابات نیز نشان می‌دهد که حتی اصولگرایان پیروز در این انتخابات هم با کاهش مقبولیت عمومی مواجه شده‌اند و به این اعتبار، طبیعتا آنها نمی‌توانند به رایی که در انتخاباتی بدون رقیب جدی به دست آورده‌اند، افتخار کنند.
- تهیه خبر : رضا ناظری
